Gradski muzej u Somboru osnovan je 1887. godine, kompleksnog je tipa i raspolaže sa oko 40.000 eksponata razvrstanih u pet kategorija: arheološka, numizmatička, istorijska, etnološka i umetnička zbirka.
Nastanak muzeja vezan je za inicijativu Ištvana Ivanjija za osnivanjem Istorijskog društva Bač-bodroške županije 1880. godine, čija je osnivačka skupština održana 11. maja 1883. godine.
Cilj Društva bio je prikupljanje i sređivanje starina vezanih za istoriju županije u muzeološke zbirke: numizmatičku, arheološku, arhivsku, bibliotekarsku itd. Ivanji već godinu dana ranije započinje gimnazijsku zbirku u Subotici koja se računa kao začetak Subotičkog muzeja, a godine 1887. Društvo u Somboru dobija prostoriju za potrebe muzeja u prizemlju Županije.
Društvo od 1906. godine proširuje delatnost i na prikupljanje etnografske građe. Nakon dva rata privremeno zamrla muzejska delatnost je obnovljena i svečano otvaranje Muzeja u kući Julija Lederera, gde se i danas nalazi, obavljeno je 27. oktobra 1945. godine. Tada je za direktora postavljen znameniti slikar Milan Konjović.
STALNA POSTAVKA
Arheloško odeljenje
Arheološka zbirka je najbrojnija od zbirki muzeja sa 9.970 eksponata iz perioda od mlađeg kamenog doba do kraja srednjeg veka. Formirana je osnivanjem muzeja i kontinualno obogaćivana zahvaljujući sistematskim iskopavanjima na lokalitetima u zapadnoj Bačkoj i šire. Najznačajniji su nalazi iz perioda gvozdenog doba a među njima naročito se ističu eksponati sa nekropole u Doroslovu (Đepfeld).
Numizmatičko odeljenje
Fond numizmatike, ordenja, medalja i plaketa poseduje više hiljada eksponata. Značajan je legat dr Imrea Freja Somborskog sudije koji je bio pasionirani kolekcionar numizmatike. Svoju zbirku, zajedno sa vrednom stručnom bibliotekom numizmatike poklanja muzeju 1952. godine.
Istorijsko odeljenje
Istorijska zbirka postoji od osnivanja Istorijskog društva Bač-bodroške županije. Sastoji od eksponata značajnih za zavičajnu istoriju grada: pisana dokumenta, predmeti, stare mape, itd. Među eksponatima istaknuto mesto zauzimaju zvanični predmeti i dokumenti županije iz 19. veka, kao što su zastava, pečati i knjige sa grbovima Sombora i nekadašnje županije. Istorijsko odeljenje prikazuje građanski život Sombora između dva rata, kao i NOB, sa depadansom Muzeja Batinske bitke. Muzej poseduje stručnu biblioteku sa veoma vrednim izdanjima 18-20. veka.
Etnološko odeljenje
Etnološka zbirka je formirana relativno rano nakon osnivanja muzeja, i danas ima preko 350 eksponata. Predmeti pružaju sliku o nekadašnjem načinu života u Bačkoj, na području zanatstva, poljoprivrede i domaće radinosti.
Umetničko odeljenje
Likovno odeljenje sa zavičajnom zbirkom, zbirkom primenjene umetnosti, Galerijom savremene umetnosti i zbirkom Likovna jesen obuhvata preko 600 eksponata. Zavičajnu zbirku umetničkog odeljenja čine uglavnom dela likovne i primenjene umetnosti iz XVIII, XIX i XX veka, dok Galerija savremene jugoslovenske umetnosti poseduje zbirku umetničkih dela otkupljivanih na godišnjim izložbama Likovne jeseni.
Muzej je otvoren svakim radnim danom od 9.00 do 18.00 časova, subotom od 9.00 do 13.00 sati a nedeljom za najavljene grupe, koje su praćene stručnim vođenjem. Pored stalne postavke, u muzeju se povremeno mogu pogledati i gostujuće izložbe.
Preuzeto: Srbija Danas
