Istraživački tim iz BiH navodi da je Kopilovo nekada bilo naseljeno stanovništvom koje je među prvima na ovom prostoru obrađivalo gvožđe i imao specifične ritualne prakse.
Istraživanja na lokalitetu Kopilo kod Zenice ulaze u završnu fazu, a kao nagrada napornog rada stoje senzacionalna otkrića – grobnice stare tri hiljede godina. U kojima je kako tvrde arheolozi iskopano na desetine skeleta i više od 25.000 keramičkih posuda.
Arheolog Mario Gavrić ističe kako nigde u BiH ne postoje slične analogije sa grobnim konstrukcijama koje su iskopane na ovom lokalitetu. On navodi da su unutar njih nalazili i po tri-četiri pokojnika, za koje veruje da su članovi uže porodice ali detaljnije analize ovu sumnju tek treba da potvrde.
Na osnovu materijalnih dokaza je utvrđeno da najstariji grob potiče iz prvog milenijuma pne, dok je među najmlađim goribnica ona iz 500. godine pne. Drugim rečima ovo groblje je bilo u upotrebi najmanje 500 godina, za čije vreme upotrebe je pohranjeno najmanje 40 grobnica.
Prema tvrdnjama istraživača jedna od specifičnosti u ritualnim obredima koja je praktikovana na groblju, je što su bez izuzetka pokojnicima iznad glave stavljali po jednu keramičku posudu.
”Ovde možete videti skelet petogodišnjeg deteta… Svakako, pronađene kosti na ovom lokalitetu i istraživanja koja će uslediti omogućiće nam izuzetno važne informacije o životnim uslovima tog doba”, kako navodi antropolog Lukas Voltenberger, a prenosi N1.
Pored skeletnih ostataka, nađeno je i mnoštvo nakita, kao i dokaza o bavljenju poljoprivredom i najranijim upotrebama gvožđa na ovim prostorima iz 9. i 8. veka re nove ere.
Na osnovu ovog i još nekoliko sličnih istraživanih praistorijskih lokaliteta u okolini, naučnici su došli do zaključka da u antropološkom smislu nema nikakvih promena među dravnim i modernim populacijama. Takođe, poznato je da su ljudi na ovim prostorima nekada prerađivali tekstil tj. vunu, a da su žene brinule o svom izgledu – što je ustanovljeno na osnovu mnogobrojnog nakita nađenog u grobnicama. Kao i da su naselja građena na uzvišenjima.
Jedan od specifičnijih nalaza koji zavređuje pažnju javnosti je i nakit koji je služio da se njime zaveže kosa. A prema tvrdnjama arheologa ovaj tip nakita će najverovatnije dobiti i posebnu klasifikaciju jer ne postoji nigde sem u oblasti Zenice i to za sada samo osam primeraka.
Zaključak istraživačkog tima je da će se nakon detaljnih analiza skeleta, kao i metalurških i veoma specifičnih genetskih analiza znati mnogo više detalja o praistorijskim stanovnicima zeničkog kraja.
Preuzeto: nationalgeographic.rs
Foto: Shutterstock
