Uklesan u crvene, bele, ružičaste i peščarske litice, praistorijski jordanski grad Petra je stotinama godina bio “izgubljen” za zapadni svet.
Smeštena usred neravnih pustinjskih kanjona i planina u današnjem jugozapadnom uglu Hašemitske kraljevine Jordana, Petra je nekada, između 400. p.n.e. i 106. godine nove ere, bila uspešan trgovački centar i prestonica Nabatejskog carstva.
Grad je vekovima bio prazan i gotovo propao. Tek se početkom 1800-ih jedan evropski putnik maskirao u beduinsku nošnju i infiltrirao u misteriozni lokalitet.
Arheološki park Petra je 1985. godine proglašen za Uneskovu svetsku baštinu, a 2007. godine proglašen je za jedno od novih sedam svetskih čuda.
Nabatejci su, pre nego što su pokoreni od strane Rimskog carstva, kontrolisali ogroman deo Bliskog istoka od današnjeg Izraela i Jordana do severnog Arapskog poluostrva. Ostaci njihovih inovativnih mreža sistema za skladištenje, transport i navodnjavanje nalaze se do danas širom ovog područja.
Naučnici znaju da su Nabatejci bili u Petri najmanje 312. godine pre nove ere, kaže arheolog Zeidun Al-Muheisen sa jordanskog univerziteta Jarmuk.
Al-Muheisen, koji iskopava u Petri od 1979. godine i specijalizovao se za nabatejski period, kaže da niko još nije pronašao nijedan arheološki dokaz koji datira iz četvrtog veka pre nove ere. Najraniji nalazi do sada datiraju samo iz drugog i prvog veka.
Ali još tragova ostaje ispod površine. “Otkrili smo samo 15 odsto grada”, kaže on. “Ogromna većina — 85 odsto — je još uvek netaknuta pod zemljom.”
Brojni svici na grčkom i koji datiraju iz vizantijskog perioda otkriveni su u iskopanoj crkvi u blizini Hrama krilatih lavova u Petri u decembru 1993. godine.
Istraživači iz Američkog centra za orijentalna istraživanja u Amanu, glavnom gradu, sada analiziraju svitke i nadaju se da će baciti svetlo na život u Petri tokom ovog perioda.
Kada je Rim formalno preuzeo Petru 106. godine, njen značaj u međunarodnoj trgovini počeo je da opada. Propadanje grada se nastavilo, potpomognuto zemljotresima i porastom značaja pomorskih trgovačkih puteva, a Petra je pala najniže blizu kraja vladavine Vizantijskog carstva, oko 700. godine nove ere.
Posetioci danas mogu da vide različite mešavine nabatejskih i grčko-rimskih arhitektonskih stilova u gradskim grobnicama, od kojih su mnoge opljačkali lopovi, pa su njihova blaga izgubljena.
Izvor: Nacionalna geografija Srbija
