Bolesti vena, naročito nogu, predstavlja često oboljenje u ljudskoj populaciji i smatra se da do 60% odraslih osoba ima neki vid venske bolesti. Uzrok velike rasprostranjenosti ovog oboljenja je višestruk. Na prvom mestu bi izdvojio nasledni faktor i ženski pol a zatim sedetarni način života i dugo stajanje kao profesionalno oboljenje i druge faktore rizika kao što su trudnoća i gojaznost. Najčešće se javlja u žena između 30 i 50 godina starosti, mada se može javiti u bilo kom uzrastu. Funkcionalne smetnje su uglavnom uzrokovane slabošću venskih zalizaka. Normalno venski zalisci drže krvnu struju naspram sile gravitacije i sprovode je prema srcu. Zbog njihove slabosti dolazi do poremećaja u protoku krvi što rezultira povećanjem količine krvi u venama sa povišenim venskim pritiskom. Ovo dovodi do širenja vena i stvaranja varikoziteta, te konačno do kretanja krvi u oba smera praćenog smetnjama u mikrocirkulaciji.
Ono što je drugi problem je što većina populacije smatra da su proširene vene isključivo kozmetski problem i biva zanemaren od strane pacijenata, venska insuficijencija se može često manifestovati sa različitim simptomima, od trnjenja nogu, pojavom svraba, pojavom bolova sa upalom vene i tromboze kao i nastanka promena na koži koje dovode do promene boje kože uz nastanak rane (venskog ulkusa). Najozbiljnije komplikacije hronične venske bolesti predstavljaju tromboza i zapaljenje površnih vena (trombophlebitis), tromboza dubokih vena (DVT) kao i venski ulkus (ulcus cruris). Posebna opasnost nastaje kao posledica pojave tromboze, koja se može rezultirati nastankom plućne embolije i fatalnim ishodom.
Generalno, proširene vene se mogu najjednostavnije podeliti u tri grupe;
- Estetske vene
- Proširene vene koje stvaraju tegobe (bolovi, teške noge, grčevi, pogotovo u večernjim satima, oticanje nogu, svrab, “mravinjanje”)
- Vene koje nisu na vreme tretirane pa je došlo do komplikacija (tromboflebitis, ulkus cruris)
Sve vene iz ovih grupa se treba operisati, samo je vreme u pitanju. Ukoliko je došlo do komplikacija kao što su ulkus cruris ili tromboflebitis (koji se javlja u 50% pacijenata sa proširenim venama tokom života), intervenciju treba uraditi što pre.
Još jednu ekstremno važnu indikaciju ili savet bi napomenuo: operišite vene pre trudnoće Ukoliko žena ima proširene vene, najbezbednije je da se one što pre uklone, jer ukoliko dođe do komplikacija venske bolesti u trudnoći, kao što su pojava tromboze u površnom venskom sistemu, ugrožena su dva života, majka i beba. Isto tako upotreba lekova koji se daju tokom operativnog lečenja je ograničena, a intervencija na venama u odmakloj trudnoći se radi samo iz vitalnih indikacija u visoko specijalizovanim centrima.
Izdvojio bih nekoliko najzahvalnijih procedura u tretmanu venske bolesti:
Klasična operativna metoda lečenja proširenih vena predstavlja intervenciju koja podrazumeva visoko ligiranje vene saphene magne u preponi, njen striping sa ili bez flebektomije. Intervencija je indikovana kod pacijenata koji nisu pogodni za minimalno invazivnu intervenciju: u slučaju široke vene ( preko 2.5 cm) koja se nalazi neposredno ispod kože ili u slučaju visokog tromboflebitisa, odnosno postojanja trombotičnih masa u veni. Ipak, ova procedura je prevaziđena razvojem minimalno invanzivnih procedura.
Minimalno invazivnih metoda za tretman ove bolesti: sklerozacija vena, endovenska laser ablacija (EVLA), foam terapija, terapija vodenom parom, lepkom i radiofrekventna (RF ablacija).
Od svih ovih procedura bih izdvojio endovensku laserska ablacija koja predstavlja metodu sa najvećim uspehom u tretmanu venske bolesti. Primarni i osnovni cilj lečenja ovim vidom terapije je lečenje glavnih površinskih vena: velika safenska, mala safenska i akcesorna safenska vena kao i perforatorne vene koje su čest uzrok nastanka venskog ulkusa. Cela procedura je vrlo precizna obzirom da se radi pod kontrolom ultrazvuka. Uz ovu metodu se mogu kombinovati i druge vrste lečenja kao što je mikroflebektomija i terapija penom.
Prednosti ove procedure se ogledaju u tome da se radi u ambulantnim uslovima i uslovima lokalne anestezije. Nema potrebe za zadržavanjem u bolnici i pacijenti se u kratkom vremenskom roku (već za oko 3-4 dana vraćaju uobičajenim dnevnim aktivnostima a komplikacije ove procedure su izuzetno retke. Po završenoj procedure nosi se elastična kompresivna čarapa naredne 3 do 4 nedelje i lečenje je završeno.
U cilju sprečavanja nastanka ovih komplikacija od izuzetne je važnosti blagovremeno dijagnostikovanje i lečenje bolesti vena. Postavljanje dijagnoze ne zahteva skupe dijagnostičke procedure niti bolničko lečenje, već se sastoji od detaljnog pregleda vaskularnog hirurga i valjano urađenog Color Doppler scan-a (CDS-a).
Preuzeto: Stetoskop.info
