Savremenici su ga više cenili kao orguljaša, a interes za njegovu muziku i svest o njegovom značaju u istoriji muzike pojavili su se tek početkom 19. veka u doba muzičkog romantizma, naročito nakon Mendelsonovog izvođenja Bahovog remek-dela “Muke po Mateji” (1829).
Johan Sebastijan Bah je bio nemački kompozitor barokne muzičke epohe. Jedan je od najvećih kompozitora svih vremena. Ostao je uzor i inspiracija mnogim generacijama kompozitora posle njega, sve do danas.
Njegova dela su izuzetno raznolika sa različitim temama života i smrti, emocije i razuma, nemačke tradicije, religije… Svirao je orgulje i čembalo. Kombinovao je različite muzičke tradicije poput južne nemačke, italijanske i francuske. Usavršio je polifoni stil, stil kasne renesanse.
Detinjstvo Johana Sebastijana Baha
Johan Sebastijan Bah je rođen u Ajzenahu 21. marta 1685. godine, u muzičkoj porodici čiji su članovi nastupali na dvorovima. Njegov otac je bio Johan Ambrozijus Bah, poznati muzičar. Bah je veoma rano ostao bez majke Marije Elizabete Lemerhirt, a ubrzo i bez oca. Od tada brigu o desetogodišnjem Bahu preuzima njegov četrnaest godina stariji brat Johan Kristof, koji je bio učenik Johana Pahebela. Brat ga je podučavao muzici i sviranju na orguljama. Bah je bio veoma talentovan i posedovao je odličan sluh. Interesovale su ga kompozicije velikih kompozitora i često bi prepisivao njihova dela.
Bah je celog života bio veoma posvećen radu, učenju i stvaranju. Kako bi oslobodio brata brige o sebi, Bah je prepešačio 300 kilometara i stigao u Lineburg 1700. godine. Tu je pohađao muzičku školu za siromašne. Pored muzike, učio i retoriku, latinski, grčki i franacuski jezik.
Odmah nakon što je završio školu, Bah dobija posao orguljaša u Arnštatu 1703. godine, a zatim i u Milhauzenu 1707. godine, gde je proveo godinu dana. U Milhauzenu je napisao prvu kantatu, uvod u liturgiju, a za života je napisao više od 300 kantata.
Bah se oženio svojom rođakom Marijom Barbarom 1707. godine. Ona je bila sopran pevačica. Imali su sedmoro dece od kojih je samo četvoro preživelo.
Prvi stvaralački period
Johan Sebastijan Bah je bio orguljaš u dvorskoj kapeli vojvode Vajmara od 1708. do 1717. godine. To je njegov prvi značajni stvaralački period. Tada je stvorio veliki broj dela za orgulje poput najpoznatije “Tokate i fuge u d-molu“, “Pasakalje u c-molu“, “Preludijuma i fuge u a-molu“. Inspiraciju je nalazio u Vivaldiju, Koreliju i Toreliju. Od njih je preuzeo tehniku solo-tuti, u kojoj se muzika celog orkerstra smenjuje sa pojedinačnim instrumentima. Tada je napisao i dela za klavir i prve duhovne kantate.
Drugi stvaralački period
Kada je Bah prihvatio ponudu kneza Leopolda od Anhalt-Ketena da postane dirigent kamernog orkerstra i rukovodilac muzičkog života na dvoru u Ketenu, Vajmarski vojvoda, čiju je ponudu Bah prethodno odbio, poslao ga je u zatvor na mesec dana. U Ketenu je stvarao od 1717. do 1723. godine. Tada nastaju Bahovi Brandenburški koncerti, violinske sonate i partire, muzike za flautu, lautu, čelo, muzika za harpsikord.
Bah je na dvoru dobro zarađivao, a knez se veoma prijateljski odnosio prema svojim muzičarima i često je sa njima svirao. Ovo je jedan od najsrećnijih perioda njegovog života. Međutim, 7. Jula 1720. godine umrla mu je supruga. Po drugi put se oženio 1721. godine Anom Magdalenom, ćerkom dvorskog pevača i muzičara, sa kojom je dobio još trinaestoro dece od kojih je šestoro preživelo detinjstvo.
Treći stvaralački period
Treći stvaralački period Baha počinje nameštanjem u Lajpcigu 1723. godine i traje do njegove smrti 1750. godine. Dobio je mesto glavnog kantora luteranske crkve Svetog Tome. U Lajpcigu, Bah je bio muzički organizator svih gradskih svečanosti, a radio je i u školi gde je podučavao đake sviranju, pevanju i latinskom jeziku. Svoja dela je izvodio sa grupom trubača i pevača Collegium Musicum.
U ovom periodu najviše je stvarao duhovnu vokalno-instrumentalnu muziku: kantate, pasije, motete, Misu u h-molu. Postao je veoma cenjeni muzičar i izazivao je zavist kod svojih kolega, koji su, prema nekim izvorima, potplaćivali njegove učenike da bojkotuju njegova predavanja. Tada nastaju i konceti za čembalo, Nemačke svite ili Partite.
Bahove poslednje kompozicije ne pripadaju nijednom muzičkom žanru, a to su “Muzička žrtva” i “Umetnost fuge“. Godine 1745. počeo je da gubi vid i bio je sve lošijeg zdravlja. Umro je u Lajpcigu 28. jula 1750. godine.
Preuzeto: http://edukacija.rs
