Karl Marks je bio uticajni nemački revolucionar, mislilac, filozof i socijalista. Najpoznatiji je po svojoj knjizi „Kapital”, antikapitalističkog dela koje će postati temelj modernog internacionalnog komunizma.
Mladost i školovanje Karla Marksa
Karl Marks je rođen u Triru, u Pruskoj (današnjoj Nemačkoj) 1818. godine. Bio je najstariji preživeli sin od devetoro dece. Oba njegova roditelja su jevrejskog porekla. Njegov otac je kanije prešao u luteranizam pošto su zakoni isključivali jevreje iz visokog društvenog staleža. Karl je sa 6 godina kršten, ali je kasnije postao ateista.
Studiranje je započeo na Bonskom Univerzitetu, ali je posle godinu dana studiranja uhapšen zbog konzumiranja alkohola i duela u koji je ušao sa jednim studentom. Njegovi zabrinuti roditelji poslali su ga na Univerzitet u Berlinu, na kom je izučavao prava i filozofiju. Tamo se upoznao sa Hegelovom filozofijom i postao član mladohegelovskog „Doktor kluba“.
Revolucionar
Nakon što je stekao diplomu, Karl Marks je 1842. godine počeo da piše za liberalne demokratske novine, a ubrzo je postao i urednik. Sledeće godine, Pruska vlada zabranila je štampanje novina pošto su bile „previše radikalne”. Godine 1843. Marks se preselio u Pariz i tamo je upoznao Fridriha Engelsa koji je postao njegov dugogodišnji saradnik i prijatelj. Zajedno sa njim je 1845. godine objavio delo pod nazivom „Sveta porodica” (poznato i pod nazivom ”Kritika kritičke kritike. Protiv Bruna Bauera i drugova“) koje kritikuje mladohegelovsku filozofiju.
U tom periodu, Pruska vlada je nameravala da ga progna iz Francuske pa su se Engels i on preselili u Brisel. Marks se nakon toga odrekao pruskog državljanstva. 1847. godine, nakon što se komunizam javio u Londonu, Marks i Engels počeli su da pišu „Komunistički manifest”, koji su objavili naredne godine.
Kapital
Kako su počele da se dižu revolucije po Evropi, Marks je 1848. godine napustio Belgiju pre nego što je Vlada uspela da ga protera. Na kratko se vratio u Pariz i Nemačku, pre nego što se za stalno preselio u London. Nikada mu nije odobreno britansko državljanstvo.
Tamo je radio kao novinar, ali pošto mu plata nije bila dovoljna za sve potrebe, uglavnom ga je izdržavao Engels. Karl Marks se vremenom izolovao iz društva londonskih komunista i fokusirao se na razvijanje ekonomskih teorija.
Godine 1867. objavio je svoje najznačajnije delo – „Kapital”, remek delo ekonomske teorije. U njemu je izrazio želju da otkrije „ekonomske zakone modernog društva“ i postavio je teoriju kapitalizma kao dinamičnog sistema koji će vremenom sam sebe uništiti i nad kojim će trijumfovati komunizam.
Marks je ostatak života proveo pišući manuskripte za naredne tomove „Kapitala”, ali su oni ostali nedovršeni zbog njegove smrti 14. mart 1883. godine. Drugi i treći tom „Kapitala” dovršio je Engels, koji je zajedno sa Marksom radio na ovom delu.
Preuzeto: http://edukacija.rs
