Stevan Hristić je bio srpski kompozitor, dirigent, pedagog i muzički pisac. Istaknuti je predstavnik poznoromantičarske stilske orijentacije u srpskoj muzici prve polovine 20. veka.
Rođen je u Beogradu kao stariji sin ministra i diplomate Koste Hristića (1852—1927) i Leposave rođene Živadinović. Bio je unuk predsednika Vlade Nikole Hristića (1818—1911). Svojom sveukupnom delatnošću je bio najistaknutiji kompozitor u Srbiji u prvoj polovini 20. veka.
Hristićev opus nije velikog obima, ali uključuje opsežna dela: operu Suton (1925), balet Ohridska legenda (1947), oratorijum Vaskrsenje (1912), više orkestarskih kompozicija (scenske muzike za pozorišne komade), dela iz oblasti duhovne muzike (Liturgija, Opelo), koncertantne (Simfonijska fantazija za violinu i orkestar, Rapsodija za klavir i orkestar), kao i horske kompozicije (Jesen, Dubrovački rekvijem) i kamernu vokalnu liriku (manji broj dela: Bila jednom ruža jedna, Lastavica, Elegija, Veče na školju, Behar). Prvi put se pojavljuje kao pozorišni kompozitor 1907. godine u Beogradu, kada piše muziku za narodni komad “Čučuk Stana”, od Milorada Petrovića – Seljančice. Hristićev muzički jezik odlikuju melodijska invencija, koloritna orkestracija, poznoromantičarska i delimično impresionistička harmonija, jasnoća i preglednost formalne strukture. Po svojoj primarno romantičarskoj orijentaciji on se donekle razlikuje od druge dvojice svojih savremenika Konjovića i Milojevića, u čijim delima ima više radikalnih zahvata u savremeni stilski izraz. Hristić je bliži mokranjčevskim korenima te njegov opus predstavlja most od romantičarskih osnova ka modernim strujanjima. Hristićevo najznačajnije delo je prvi celovečernji srpski balet Ohridska legenda.
Mada je kompozitor započeo rad na baletu još krajem dvadesetih godina i prvi čin baleta izveo u vreme proslave povodom 25 godina svog rada (1933), završio ga je tek posle Drugog svetskog rata. Premijera je bila u Narodnom pozorištu 29. 11. 1947. u postavci Margarite Froman, sa scenografijom Vladimira Žedrinskog i kostimima Milice Babić. Balet je uspeh doživeo i na brojnim gostovanjima u Edinburgu 1951, Atini 1952, Visbadenu i Salcburgu 1953, Ženevi i Cirihu 1953, Firenci i Beču 1955, Kairu 1961, Barseloni 1965. Originalne postavke je imao je na skopskoj, zagrebačkoj i ljubljanskoj sceni, u Novom Sadu, Sarajevu, Rijeci, Mariboru, a 1958. izvoden je i u moskovskom Pozorištu Stanislavskog i Nemirovič-Dančenka. Za moskovsku premijeru Hristić je dodao još neke numere, sačinivši tako konačnu verziju dela. Ohridska legenda je scenski izvođena više od 1300 puta, imala je 24 postavke (premijere i obnove), na kojima su angažovana četiri inostrana i deset jugoslovenskih koreografa (neki su se više puta obraćali ovom delu), a od toga je šest premijera realizovano u Beogradu. Integralno izvođenje i prvi snimak celokupne muzike baleta (prema redakciji partiture Dejana Despića iz 1985.) napravljeni su 2008. godine (dirigent Bojan Suđić, Hor i Orkestar Radio televizije Srbije), povodom obeležavanja pedesete godišnjice od smrti autora.
Izvor: sr.wikipedia.org
