Na današnji dan 1943. godine, umro je Boško Buha, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Rođen je 1926. godine u slavonskom selu Gradina kod Virovitice. Kao dete siromašnih seljaka koji su posle Prvog svetskog rata kolonizovani u Podravini, Boško je posle osnovne škole ostao na selu i bavio se zemljoradnjom.
Godine 1941, nakon okupacije Kraljevine Jugoslavije i uspostavljanja Nezavisne Države Hrvatske, njegova porodica se, kao i mnoge druge srpske porodice, našla na meti ustaškog režima, zbog čega je spas morala potražiti u Srbiji.
Kao izbeglica, Boško je došao u Mačvu, gde je u toku leta 1941. godine, sa svega 15 godina, stupio u Mačvanski partizanski odred. Pošto se razboleo, kratko vreme je bio na lečenju u partizanskoj bolnici u oslobođenom Užicu. Prilikom povlačenja Glavnine partizanskih snaga iz zapadne i centralne Srbije u Sandžak, Boško se povlačio zajedno sa borcima Užičkog partizanskog odreda. Prilikom formiranja Druge proleterske udarne brigade, 1. marta 1942. godine u Čajniču, Boško je kao borac ušao u sastav njenog Četvrtog užičkog bataljona.
Istakao se prilikom odbrane Užica, krajem novembra 1941. godine, kao i u borbama s četnicima na Trešnjici i Karanu. Uskoro je razvio talenat za prikradanje do neprijateljskih bunkera i za njihovo uništavanje pomoću ručnih granata. Njegov talenat i hrabrost su trenutno postali legendarni, a njegova jedinica, u kojoj je bilo mnogo mladih ljudi i dece, je dobila nadimak “Partizanska artiljerija”. Istakao se u nizu borbi na Čajniču, Kozari, Tarčinu, Kupresu, Bihaću, Jajcu, Livnu i drugim mestima.
Druga proleterska udarna brigada, u kojoj je Boško bio vođa bombaškog odeljenja, uputila ga kao svog delegata, na Prvi kongres Ujedinjenog saveza antifašističke omladine Jugoslavije (USAOJ), održanog decembra 1942. godine, u oslobođenom Bihaću. Imao je tada tek šesnaest godina, malog rasta, ali odlučan u nastupu. Kada se popeo na govornicu, jedva se video, ali je svojim govorom izazvao oduševljenje među delegatima. Rekao je: “Ja ću da vam pričam, drugovi, kako mi idemo na bunkere…” i pričao kako se on i njegovi drugovi bombaši veru i po vrhovima kuća i kroz dimnjake bacaju bombe na ustaše. Vrhovni komandant NOV i PO Jugoslavije Josip Broz Tito, koji je prisustvovao Kongresu, digao se sa svog mesta i čestitao mu.
I u kasnijim borbama tokom Četvrte i u Pete neprijateljske ofanzivi, Boško je ispoljio veliku hrabrost zbog čega je u dva maha nagrađivan poklonima od Vrhovnog komandanta.
Poginuo 28. novembra 1943. godine u blizini sela Jabuke, kod Prijepolja. Boško je tada, zajedno sa doktorkom Sašom Božović i političkim komesarom bolnice Bogdanom Radanom, išao za Prijepolje, ali je njihov kamion upao u četničku zasedu. Komesar Bogdan je poginuo na licu mesta, a Boško je ubijen prilikom pružanja otpora četnicima. Doktorka Saša Božović je u ovoj borbi bila ranjena i zarobljena, ali je ubrzo bila oslobođena.
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 20. decembra 1952. godine, proglašen je za narodnog heroja, kao jedan od najmlađih boraca NOV i PO Jugoslavije.
Preuzeto: nationalgeographic.rs
