Priča o planini Rudnik datira još iz preantičkog doba kada su rudna okna privukla Kelte na osvajačke pohode, a eksploataciju srebra, olova i bakra nastavili su Rimljani o čemu svedoče rudna okna, ali i kamena ploča pronađena na istočnim obroncima ove planine. Kako se pretpostavlja, ona je pripadala rimskom imperatoru Luciju.
Po nalogu ministra prosvete kneževine Srbije, avgusta 1865. godine, upravnik Narodnog muzeja u Beogradu, Janko Šafarik, je obišao Rudnik i okolinu. Prema njegovim istraživanjima pronađena ploča je zauzimala počasno mesto na pročelju hrama koji je stradao u požaru.
“Za tri godine od kada je ploča bila izložena u Domu kulture na Rudniku video je rekordan broj posetilaca koji su imali priliku da dotaknu artefakt star skoro dve hiljade godina. Nadamo se, da će jednoga dana, ovaj vredni antički arheološki biser ponovo biti na Rudniku, odakle je i odnesen 1865 godine”, rekao je Momčilo Paunović ,hroničar rudničkog kraja.
Na zapadnoj strani Prlinskog visa, u ruševinama antičkog hrama koji se nalazio u blizini starih rudnika, otkrivena je ploča isklesana od belog mermera, oštećena u gornjem levom uglu.
„Rimska ploča iz drugog veka nove vere pronađena je u blizini sadašnje crkve. Bila je ugrađena u Hram boginje Majke Zemlje na ulazu u rudarska okna gde su se rimski rudari molili svojim Bogovima da živi i zdravi izađu iz jame”, istakao je Momčilo Paunović.
Na natpisu se pominju imena dva kolona, kao i upravnik regije i rudnika Kasije, čijom brigom je obnovljeno svetilište. Obnova hrama se datuje u prve godine vladavine Septimija Severa (193-211), kada je prolazio ovim krajem u dva navrata 193. i 196. godine.
“Natpis na ploči je raspoređen u sedam redova i njegov prevod glasi: Imperator, Cezar, Lucije, Septimije Sever, Istrajni, Uzvišeni, obnovi oboreni hram Majke Zemlje, staranjem Kasija Ligurinusa, carskog namesnika. Na molbu kolona Publia Fundani Etiheta i Publija Edija Muciana, dodaje Paunović.
