Da li znate da u našoj državi ima najviše proizvoda koji su zaštitili svoje geografsko poreklo? To nas, zapravo, ne bi trebalo čuditi ukoliko smo ikada osvestili koliko je Srbija bogata prirodnim vrednostima, počevši od biljnih pa do životinjskih vrsta.
Ipak, nije sve u našem geografskom položaju i zemlji na kojoj sve što se s’ ljubavlju posadi uspešno nikne, već i u vrednim rukama srpskog seljaka, njegovoj predanosti i brizi o životinjama koje uzgaja i tajni srpskih domaćica koje svoje umeće prenose s’ kolena na koleno.
Oznaku geografskog porekla danas nosi 69 specijaliteta iz Srbije, Hrvatske, Crne Gore i Češke.
Među prvima koji su se setili da svoje proizvode uvrste u registar Zavoda za intelektualnu svojinu bili su Užičani kada su devedesetih godina zaštitili ime slanine i goveđe i svinjske pršute.
Od tada je, pa sve do danas, užička pršuta postala sinonim za zlatiborsku trpezu, pogotovo u kombinaciji sa komplet lepinjom kojoj se najviše radujemo kada odlazimo na ovu planinu.
View this post on Instagram
Jednostavno, određeni delovi naše zemlje postali su sinonim za određenu klopu i, zaista, kada god odemo na ta mesta uverimo se, ili barem podsetimo, zašto je to tako.
Nama najbliže mesto koje je geografski zaštitilo svoj proizvod jeste prigradsko naselje nadomak Novog Sada, Futog.
Zbog toga ne bi trebalo da vas iznenadi ukoliko čujete nekog iznerviranog deku kako viče na svoga unuka i pokušava da mu iskoriguje ponašanje uz čuvenu “psovku“: Sto mu futoških kupusa!
Značaj ovog proizvoda svake godine potvrđuje i manifestacija “Futoška kupusijada“ koja svakom novom organizacijom okupi sve veći broj ljudi iz čitave Srbije.
Pored bogatog muzičkog i zabavnog programa kako za decu, tako i za odrasle, najviše iščekujemo takmičenje u kuvanju kupusa čiji pobednik kući odnese trofej.
Međutim, nije samo kupus jedina od geografski priznatih namirnica koja nam je bliska. Ne smemo zaboraviti koliko su Sremci poznati po svom kulenu i ostalim mesnim prerađevinama.
Maline su, razume se, najbolje u Arilju. Za Rtanjski čaj su svi čuli i mnogi ni ne znaju od koje biljke on nastaje, već samo odakle dolazi, dok leskovačkom roštilju ni jedan drugi ne može da stane na crtu.
Fruškogorski lipov med važi za jedan od najkvalitetnijih, najfinijih i najzdravijih kod nas. Zato se može reći da su Novosađani najbolje moguće pozicionirani ukoliko vole da konzumiraju ovaj proizvod.
Takođe, blizu su nam i Sremski Karlovci, a jedna od geografski zaštićenih namirnica jeste i čuveno karlovačko vino “bermet“.
Danas i lokacije koje su prilično udaljene od Novog Sada, postaju bliže jer se geografski zaštićenim proizvodima sve više daje na značaju. Tako, mnogi od nas nikada nisu posetili Sjenicu, ali vrlo dobro umeju da prepoznaju neprevaziđenu notu sjeničkog sira.
Iako je geografska zaštita njihovog proizvoda sigurno jedno opterećenje više, svesni kvaliteta onoga što prave, proizvođači se ipak odlučuju da istaknu posebnost određenih proizvoda za koje smatraju da su vredni.
Retko koja država u svetu može da se pohvali sa tolikim brojem zaštićenih proizvoda, a to opet nešto govori o nama kao proizvođačima, domaćinima, a na kraju krajeva i o našoj tradiciji.
