U razgovoru sa prof. dr Zoranom Džamićem, specijalistom urologije, redovnim profesorom Medicinskog fakulteta u Beogradu i Direktorom Klinike za urologiju Kliničkog centra Srbije rasvetljavamo planetarni problem – ponavljane urinarne infekcije, otkrivamo koje su posledice po zdravlje neadekvatno lečenih urinarnih infekcija i opcije za njihov tretman i lečenje.
U urološkim ambulantama najčešća patologija je vezana za kalkulozu (kamen u urinarnim putevima) i infekcije urinarnog trakta. Radi se najčešće o nekomplikovanim urinarnim infekcijama, ali ni broj komplikovanih, uznapredovalih urinarnih infekcija nije nimalo mali.
Koje su rizične grupe za urinarne infekcije ?
Prevashodno delimo rizične grupe na mušku i žensku populaciju. Dužina ženske uretre je svega 2-4 centimetra. Zbog toga se urinarne infekcije češće javljaju kod žena, jer bakterije imaju kratak put da pređu iz spoljne sredine u urinarni trakt. Kod mladih ženskih osoba koje stupaju u seksualne odnose vrlo često se prepliću urinarne i seksualno prenosive bolesti, pa i kliničke slike budu vrlo slične. Muška uretra je znatno duža i predstavlja neku vrstu odbrane od urinarnih infekcija , međutim kod muške populacije u starijoj životnoj dobi česte infekcije donjeg urinarnog trakta najčešće su u vezi sa bolestima prostate i nošenja urinarnog katetera iz različitih razloga. Kod žena u menopauzi, zbog hormonskog disbalansa postoji veća prijemčivost bakterija u sluzokoži urinarnog sistema, te i žene u menopauzi predstavljaju široku grupu pacijenata koje imaju problem sa urinarnim infekcijama.
Svaka ženu u nekom trenutku svog života ima urinarnu infekciju, a od tog broja veliki broj pacijentkinja ima rekurentne urinarne infekcije, odnosno infekcije koje se ponavljaju. Kod ovih pacijentkinja pažnja se usmerava ne samo na lečenje, već i na prevenciju. Žene kojima se urinarne infekcije stalno vraćaju treba da vode računa o sopstvenom zdravlju i higijeni, da pažljivo biraju partnere i da se javljaju lekaru na prvi oset simptoma.
Kako se postavlja dijagnoza urinarnih infekcija ?
Urin i urinokultura predstavljaju važan dijagnostički parametar. Nekomplikovane urinarne infekcije ne zahtevaju bakteriološku potvrdu, tj.urinokulturu. Dijagnozu je moguće uspostaviti na osnovu simptoma koji znaju da budu veoma izraženi. Najčešće su to učestalo mokrenje, poremećaj kvaliteta mokrenja – subjektivni osećaj pečenja ili žarenja u nivou donjeg urinarnog trakta, bešike i uretre. Uz ove simptome i pregled urina sa povećanim brojem leukocita, takođe predstavlja potencijalni znak infekcije urotrakta.
Kada pacijenta treba uputiti urologu ?
Kada dodatnim dijagnostičkim procedurama, rezultatima ultrazvuka i urinokulture ili nekih sofisticiranih metoda, tipa intravenske urografije ili skenera konstatujemo da se radi o nekim određenim abnormalnostima, ti pacijenti se moraju slati specijalisti. S druge strane, možda još važniji razlog ako na standardnu iskustvenu terapiju antibioticima ne dođe do nestanka tegoba ili se opšte stanje pacijenta pogoršava, to može značiti da se kod takvih pacijenata razvija komplikovana infekcija, što zahteva opservaciju od strane specijaliste urologa.
Koje su komplikacije urinarnih infekcija ?
Nelečene, odnosno neadekvatno lečene urinarne infekcije mogu dovesti do prelaska nekomplikovanih u komplikovane urinarne infekcije. Ponavljane urinarne infekcije mogu da budu razlog novonastale infekcije kod kalkuloze (kamena), a hronična iritacija donjih urinarnih puteva može doprineti nastanku tumora urinarnog sistema. Najteža komplikacija urinarne infekcije je urosepsa, sistemska infekcija celog organizma nastala na bazi bakterijske kolonizacije donjeg urinarnog trakta koja nije adekvatno tretirana. Znaci komplikacije infekcije su promena opšteg stanja, povišena telesna temperatura, povišeni parametri zapaljenja u krvi. Ovi znaci praktično su znak urosepse koja zahteva intravensku primenu antibiotika..
Kako se leče infekcije urotrakta ?
Nekomplikovane urinarne infekcije se mogu lečiti od strane izabranog lekara opšte medicine i najčešće ne zahtevaju odmah odlazak pacijenata u sekudarni ili tercijarni nivo zdravstvene zaštite i ambulante urologije. Postoji veliki broj biljnih preparata koji su pomoćna sredstva koja se mogu ordinarati na početku infekcije sa ciljem da se postigne gubitak simptoma.
Honey moon cistitis
„Cistitis medenog meseca“ je infekcija mokraćne bešike koja je vezana za seksualne odnose i veliki broj mladih osoba dobija intezivne simptome infekcije donjeg urinarnog trakta nakon seksualnih odnosa. Kod ovih cistitisa prevencija je vrlo važna, kako sa upotrebom suplemenata i lekova, tako i pojačanom higijenom urogenitalnog područja.
Koji je najbolji pristup lečenju urinarnih infekcija?
Nekomplikovane urinarne infekcije se mogu lečiti antibioticima i fitoterapijom (biljnim preparatima), ili njihovom kombinacijom. Postoje i biljni preparati koji deluju na bakterije u mokraći i ometaju im razmnožavanje. Kombinacija ovakvih biljnih preparata sa antibioticima apsolutno je zlatni standard za lečenje svih vrsta infekcija, bilo nekomplikovanih ili komplikovanih.
Uloga i značaj fitoterapije u tretmanu urinarnih infekcija ?
Poslednju deceniju sve veću ulogu i značaj u tretmanu urinarnih infekcija imaju biljni preparati, D manoza i brusnica. Biljni preparat Naturoplex® koji sadrži kombinaciju 5 biljaka ispitan je u brojnim kliničkim studijama, čak i poređen sa antibioticima koji se ordiniraju u tretmanu urinarnih infekcija. Doprinosi brzom olakšanju tegoba i pomaže da se urinarne infekcije ne ponavljaju. Preporuka je da se na početku nekomplikovanih urinarnih infekcija tretman započne biljnim preparatom kao što je Naturoplex®, i da se tretman nastavi sa njegovom kombinacijom sa antibiotikom.
