Sveti apostol i jevanđelista Luka bio je lekar i prijatelj apostola Pavla. Smatra se da je bio Grk, rodom iz Antiohije. Predanje tvrdi da se bavio živopisom i da je prvi naslikao ikone Isusa Hrista, Bogorodice i apostola Petra i Pavla. Te ikone su bile uzor svim kasnijim ikonama, zbog čega se sveti Luka smatra osnivačem hrišćanskog ikonopisa.
U starosti sveti Luka je otputovao u Egipat radi propovedi Jevanđelja. Tamo on blagovesteći Hrista pretrpe mnoge muke i izvrši mnoge podvige. U gradu Aleksandriji on rukopoloži za episkopa Avilija na mesto Aniana, rukopoloženog svetim jevanđelistom Markom. Vrativši se u Grčku, sveti Luka ustroji Crkve naročito u Beotiji, rukopoloži sveštenike i đakone, isceli bolesne telom i dušom.
Prema predanju, apostol Luka je imao 84. godine kad su ga uhvatili idolopoklonici i ubili obesivši ga o granu masline u gradu Tebi Beotijskoj.
Pogreben je u Tivi, glavnom gradu Beotije, gde od njega bivahu mnoga čudesa. Tu su se ove svete čudotvorne mošti nalazile do druge polovine 4. veka, kada su prenesene u Carigrad, u vreme cara Konstancija.
Hrišćanska tradicija drži da je Luka napisao Sveto Jevanđelje po Luki – treće jevanđelje (po redosledu u Novom zavetu), i Dela apostolska. Vernici smatraju da je Sveto Jevanđelje po Luki napisao oko 60. godine. Moderni tumači Biblije ne veruju da je Luka autor jevađelja, za koje većina smatra je napisano najranije između 80. i 90. godine nove ere, koristeći Jevanđelje po Marku i Q dokument kao izvore.
Izvor: sr.wikipedia.org
