Kultura organizovanja vašara i okupljanja naroda na njima je u našem društvu duboko ukorenjena već vekovima. Vašari nisu predstavljali samo mesto razmenjivanja robe i usluga, već i svojevrsno mesto okupljanja, kulturne razmene i društvene interakcije. Oni su bili centri okupljanja, gde su se susretali ljudi iz različitih krajeva, što je doprinosilo širenju novih ideja, običaja i veza. Takođe, vašari su imali i verski i zabavni karakter, često prateći crkvene praznike, te su postali neizostavan deo društvenog života i tradicije. Da nisu zaboravljeni, govori u prilog činjenica da je Etnološka sekcija Muzejskog društva Srbije napravilo putujuću tematsku izložbu, upravo u čast vašara. Putujući kroz čitavu Vojvodinu, ove godine, izložba se obrela i u Somboru, u Gradskom muzeju. Više o samom konceptu izložbe govori predsednica Etnološke sekcije Muzejskog društva Srbije, viši kustos-etnolog, Branka Sikimić.
– Ideja o izložbi nastaje još 2017. godine, i realizovana je, usled poznatih razloga sa koronavirusom, tek decembra 2022. godine, kada je prvi put otvorena u Narodnom muzeju u Čačku. Na izložbi je radilo 18 muzejskih institucija i 24 etnologa, koji su putem fotografija, arhivske građe i pratećih tekstova predstavili fenomen vašara.Ž
Na pitanje zašto je ova izložba značajna, te otkud je došla ideja o istoj, Sikimić odgovara sledeće:
– Naša ideja, kao Etnološke sekcije je bila da predstavimo zajednički rad svih etnologa koji su članovi sekcija, ali i da na taj način promovišemo deo našeg kulturnog nasleđa, a vašari to jesu, budući da se javljaju na teritoriji čitave Srbije, od srednjeg veka pa sve do današnjih dana. Koncept izložbe je takav da prateći panoi putuju od muzeja do muzeja, a svaki muzej u koji izložba dođe iz svojih zbirki ustvari prikazuje predmete koje čuvaju, a nekada su bili roba na vašarima. Izložba koju otvaramo je četrnaesto gostovanje i nastaviće svoj put nakon Sombora.
Sudeći prema postavci, i posećenosti izložbe, ovakve i slične manifestacije su izuzetno važne jer podstiču čuvanje srpske tradicije i običaja, onog esencijalnog njenog dela, odnosno stvari koje su ponikle direktno iz naroda i u njemu se do današnjeg dana održale.
*OVAJ PROJEKAT JE SUFINANSIRAN IZ BUDŽETA POKRAJINSKOG SEKRETARIJATA ZA KULTURU, JAVNO INFORMISANJE I ODNOSE SA VERSKIM ZAJEDNICAMA APV.
