Istorijat naseljenog mesta Lipar, u opštini Kula, počinje nakon završetka Prvog svetskog rata, kada srpski dobrovoljci dobijaju zemlju od kralja Aleksandra i osnivaju svoju koloniju. Ovi vešti ratnici, čija se hrabrost i mudrost danas spominju širom sveta, ovde zasnivaju porodice, a njihovi potomci i dan danas žive i rade u istom mestu.
Прикажи ову објаву у апликацији Instagram
U znak sećanja na svoje korene i hrabre osnivače, stanovnici sela formiraju Udruženje potomaka solunskih dobrovoljaca, koje povodom 100. rođendana Lipara, na Veliku Gospojinu, uz svesrdnu pomoć opštine Kula, postavlja spomenik sa namerom da ostane svim budućim generacijama, kako sećanje na hrabre srpske vojnike ne bi nikada izbledelo. Na tablama ovog jedinstvenog spomenika, izlivena su u bronzi imena i prezimena svakog od dve stotine jedanaest solunskih dobrovoljaca osnivača Lipara, kao amanet budućim naraštajima da pamte herojsku borbu onih koji su sopstvenim životima branili slobodu i kao potvrda jedinstvenog duhovnog i kulturnog prostora srpskog naroda, potvrda burne prošlosti, ali i večite slobodarske i pobedničke tradicije.
Stanovnike sela posebno raduje i to da je država Srbija, gotovo u istoj godini kada se krenulo sa realizacijom ideje o spomeniku, negujući sećanje na solunske ratnike, ustanovila praznik pod nazivom Dan srpskog jedinstva, slobode i nacionalne zastave, u čast sećanja na proboj Solunskog fronta. Toga dana u „jurišu koji više niko nije mogao da zaustavi“, hrabri srpski borci slamaju grčeviti otpor Centralnih sila nošeni verom u istinsku slobodu, i herojskim naporima za 45 dana postavljaju zastavu slobode na oslobođeni Beograd.
