Kako je nedavno saopštila Pokrajinska vlada, među pet odobrenih projekata u okviru prekogranične saradnje Mađarska – Srbija nalazi se i rekonstrukcija i sanacija prevodnice Bezdan i ustave Šebešfok.
Za projekat “Kompleksno unapređivanje vodoprivrednih područja kanala Baja–Bezdan” odobreno je više od 7 mil EUR, a glavne aktivnosti u ovom projektu usmerene su na rekonstrukciju i sanaciju prevodnice Bezdan i ustave Šebešfok.
Kako su pojasnili u nadležnom JP Vode Vojvodine ovaj projekat je od ogromnog značaja za hidrosistem DTD, kao i za plovidbu, revitalizaciju plovnih puteva, odbranu od poplava. Somborce su najavljeni radovi obradovali prevashodno zbog važnosti za turizam i očuvanje kulturne, tačnije tehničke baštine ovog kraja koji je svojevremeno bio tehnološki i industrijski svetionik na slovenskom jugu.
Prvo podvodno betoniranje
Prevodnica, koja se ne koristi od 1995. godine, imala je u 19. veku kao i danas dva para dvokrilnih kapija na oba kraja komore, a sada služi samo za potrebe odbrane od velikih voda Dunava. Ceo projekat je izveden pod nadzorom inženjera Johana Mihalika, o čemu svedoči i spomen-ploča postavljena nakon izgradnje na centralnom delu južnog zida komore same prevodnice.
Sam tekst spomen ploče napisan je na latinskom, a njen prevod glasi – Za vreme vladavine cara Franje Josifa izgrađena je ova prevodnica. Jedina u Evropi izgrađena od betona, a pod pokroviteljstvom ministra trgovine viteza Togenburga i guvernera Komitata Koronina Kronberga. Podignuta je pod nadzorom inspektora Johana Mihalika od 1855. do 1856. godine.
Johan Mihalik prvi je u Evropi koji je primenio sistem postavljanja temelja ispod površine vode. Isključivo sa najjednostavnijim pumpama za vodu koje je imao na raspolaganju u to vreme pristupio je gradnji na način na koji niko do tada nije učinio. Upravo zbog toga proces izgradnje su pratili stručnjaci iz cele Evrope, među kojima su se isticali Englezi, koji su smatrali da pokušaj neće uspeti. Ipak poduhvat je uspeo tako što se cement pekao na licu mesta, a sama gradnja objekta koji je stajao tadašnjih 800.000 forinti, odvijala se tako što je beton običnom napravom u gvozdenim sanducima spuštan pod vodu, gde su sanduci otvarani.
Izvor: Dnevnik i Ekapija
